Thần Tài, Thổ Địa tuy về hình chỉ có 1 Ông Thổ Địa và 1 Ông Thần Tài, nhưng Mỗi một vị như vậy là đại diện cho 5 người.
Về Thần Tài có : Hắc Thần Tài, Thanh Thần Tài, Bạch Thần Tài , Xích Thần Tài Và Hoàng Thần tài là vị chủ chốt. Thần Tài thường tay cầm cục vàng (kim ngân lượng) hoặc bạc, đội mũ mão, trang phục nghiêm chỉnh hơn Ông Địa. Còn ông Địa cũng có 5 ông : Đông phương Thanh Đế, Tây phương Bạch Đế, Nam phương Xích Đế, Bắc phương Hắc Đế và Trung ương Huỳnh Đế. Về hình thức bên ngoài thì Ông Địa thường bụng phệ, người trắng nõn, để ngực trần, đầu quấn khăn, tay cầm quạt và hay có con cọp đi theo. Vào ngày Tết, vai trò của Thần Tài, Thổ Địa càng được xem trọng hơn. Người ta một mặt lo trang hoàng nhà cửa, một mặt cũng lo sửa soạn cho Thần Tài, Thổ Địa sạch sẽ, nếu vị thần này đã quá cũ hay bị hư thì sẽ thỉnh vị mới về hoặc bàn thờ cũ hay bị hư cũng được thay thế bàn thờ mới. Họ tin rằng năm mới, mọi thứ đều ngăn nắp và bàn thờ Thần Tài, Thổ Địa có sạch sẽ, trang nghiêm thì làm ăn mới Phát Tài, Phát Lộc. Hàng Ngày mỗi Sáng sớm khi mở cửa bán hàng hoặc kinh doanh, người Việt và người Hoa thường thắp hương cầu khẩn cúng Thần Tài “phù hộ” cho họ mua may bán đắt, đông khách đến. Sáng sáng cúng cho Ông Thổ Địa một ly cà phê đen kèm theo một điếu thuốc để ông “độ” cho trong ấm ngoài êm. Vì thế Thần Tài – Ông Địa là hai vị thần không thể thiếu trong mỗi gia đình người Việt và người Hoa Hướng dẫn cách Cúng Vía Thần Tài, Thổ Địa đúng cách Việc thờ cúng Vía Thần Tài, Thổ Địa là tín ngưỡng tâm linh có từ lâu của người Việt và người Hoa với mong muốn công việc làm ăn phát đạt, Phát lộc, mọi điều suôn sẻ, nhất là với những người làm nghề buôn bán, kinh doanh, sản xuất, chủ cửa hàng, Doanh Nghiệp, Công ty. người Việt và người Hoa không chỉ cúng Vía Thần Tài, Thổ Địa vào ngày mùng 10 Tết, mà cúng quanh năm, hàng tháng mùng 1, 15, ngày rằm âm lịch nhất là những gia đình chuyên nghề buôn bán, kinh doanh, sản xuất thì người ta tin rằng chỉ khi nào lo cho các vị thần này chu đáo hàng ngày thì mới được các Thần phù hộ làm ăn thuận lợi “tiền vào như nước”. Như vậy, Ngoài ngày vía chính của Thần Tài là ngày mùng 10 Tết đầu năm thì người Việt và người Hoa vẫn chọn ngày mùng 10 âm lịch hằng tháng để cúng Vía Thần Tài, cầu xin cho may mắn về tài lộc trong tháng đó, nên trở thành thông lệ. Và Thông thường thì vào ngày mùng 1 và ngày 15 âm lịch, cùng với bàn thờ Tổ tiên và các bàn thờ khác trong nhà, Người ta vẫn tiếp tục Cúng Thần Tài để trả lễ khi gặp vận hên tài lộc. Cách chuẩn bị mâm lễ vật khấn cúng vía Thần Tài, Thổ Địa đúng cách nhất Lễ cúng Thần Tài – Ông Địa cũng phải chăm chút cho thật kỷ lưỡng, chu đáo thì gia chủ mới mong có kết quả tốt. Đa phần, các vị thần đều dùng lễ mặn, Nhưng đặc biệt chỉ có Thần Tài, Thổ Địa thì dùng vừa mặn vừa chay đều được. Lễ cúng mặn từ tháng 1 âm lịch tới tháng 6 âm lịch: – 1 bình bông thọ, 5 thứ trái cây ( có trái dừa ), 5 cây nhang, 5 chun rượu đế, 2 đèn cầy, 2 điếu thuốc, gạo , muối hột, vàng bạc đại 2 miếng . – một bộ tam sên gồm : 1 miếng thịt ba rọi, 1 hột vịt , 1 con tôm ( hay cua ), tất cả đều luộc. Lễ cúng chay từ tháng 7 âm lịch đến cuối năm, tháng 12 âm lịch: – 1 bình bông thọ, 5 thứ trái cây ( có trái dừa ), 5 cây nhang, 5 chun nước , 2 đèn cầy , 2 điếu thuốc, gạo, muối hột , vàng bạc đại 2 miếng. – Bánh chay như là bánh ít, bánh tét, bánh ngọt …v…v … Lưu ý: Hàng ngày Gia chủ nên đốt nhang mỗi sáng từ 6h – 7h và chiều tối từ 6h – 7 giờ, mỗi lần đốt 5 cây nhang. Thay nước uống khi đốt nhang, thay nước trong lọ hoa, và chưng thờ nải chuối chín vàng.Hàng tháng thường lau bàn thờ, tắm cho Thần Tài vào ngày cuối tháng và ngày 14 âm lịch với nước lá bưởi, hay rượu pha nước. Khăn lau và tắm cho Thần Tài không được dùng vào việc khác. Lễ vật khấn cúng Vía Thần Tài, Thổ Địa mùng 10 âm lịch gồm những gì? Lễ vật dùng để cúng bái Thần Tài thường là các món ăn ngon như heo vịt quay, gà, hoa quả, nước uống hàng ngày… Dân gian truyền miệng Thần Tài rất thích món Cua biển và bánh hỏi,heo quay, chuối chín vàng.. Trong khi đó lễ vật cho Ông Địa thường là chuối xiêm, thuốc lá và cà phê đen. Ngày vía của Thần Tài là ngày mùng 10 âm lịch hàng tháng. Ngày này tất cả mọi nhà, công ty, cửa hàng…có thờ Thần Tài, thì đều sắm lễ vật để cúng lấy vía Thần Tài, cầu xin một năm mới làm ăn được thịnh vượng về tài lộc. Đặc biệt là vía thần tài ngày mùng 10 Tết Nguyên Đán đầu năm (mùng 10 tháng Giêng âm lịch), người ta thường cúng mặn với cỗ tam sên gồm 1 miếng thịt luộc, 1 con tôm, 1 quả trứng luộc. Gợi ý mâm cỗ đơn giản để cúng Vía Thần Tài mùng 10 để bạn chuẩn bị như sau: – Cỗ tam sên: Bao gồm Trứng (3 quả), Tôm (1 lạng), thịt luộc ( 1 miếng) – Hoa cúc, rượu, vàng giấy… – Thịt heo quay, Bánh hỏi, cá lóc nướng ( thấy nhiều ở miền nam) – Ngoài ra, cúng Thần tài còn có khay vàng giấy, hai bên bát hương là hai cây đèn nhỏ, một khay nước gồm 3 cốc nước và 2 chén rượu. Ngày thường thì gia chủ chỉ cần cúng hoa quả, đồ chay, nước cúng là được. Ngoài ra, dân gian còn có tục mua vàng đặt lên bàn thờ lúc cúng để xin lộc Thần Tài, cúng xong mang trên người sẽ được may mắn quanh năm. Có người còn cúng thêm cả cá lóc nướng mía cây và cua… món này cũng tùy điều kiện và hoàn cảnh của gia chủ nhé! Vào ngày Tết bàn thờ ông Thần Tài được lau chùi sạch sẽ, sửa sang lại cho mới. Nếu tủ thờ đã cũ thì cần thay mới vì theo quan niệm năm mới nếu mọi thứ sạch sẽ, mới mẻ thì làm ăn sẽ phát đạt. Một số lưu ý về cách thờ cúng Thần Tài, Thổ Địa đúng cách 1. Khi sắp đồ cũng nên đặt mâm cúng trong nhà, đồ lễ đơn giản, vừa phải không quá lãng phí chỉ cần hoa quả tươi, nước sạch là được. 2. Vào ngày mùng 10 tháng Giêng và hàng tháng vào ngày cuối tháng và ngày 14 âm lịch nên lau bàn thờ bằng nước hoa bưởi hoặc rượu pha nước. Đặc biệt khăn lau bàn thờ và khăn tắm cho thần tài không được dùng vào việc khác. 3. Nghi lễ thắp hương: Thông thường người ta thường thắp hương và khấn bái vào mỗi buổi sáng mỗi khi mở cửa kinh doanh. Tuy nhiên có một số thắp buổi tối. Việc thắp buổi sáng hay tối không có quy định cụ thể. Tốt nhất nên chọn giờ tốt để hành lễ sẽ kích hoạt trường khí dễ hơn. 4. Nước: trước khi lấy nước cần rửa sạch chén, tốt nhất nên đặt 5 chén nước, nước đổ đầy cách miệng chén khoảng 1cm, không nên rót quá đầy dễ bị tràn ra bàn thờ không tốt. 5. Hoa: Bạn có thể dùng bình hoa thủy tinh, gốm sứ đều được. Khi cắm nên chọn hoa tươi, có nụ, có mùi thơm càng tốt. Và không nên dùng hoa giả. 6. Quả: Chọn trái cây tươi, không bị dập héo, còn nguyên vẹn có thể dùng táo, lê, chuối, cam, quýt. Và cũng không dùng quả nhựa để thờ cúng. 7. Đèn, nến: Nên dùng nến hoặc đèn dầu, không dùng bóng điện, đèn nhấp nhấy vì chúng dễ tạo ra trường khí xấu, ảnh hưởng đến việc thờ cúng. 8. Khi cúng xong gạo, muối thì cất lại dùng cho có lộc, không được vãi ra ngoài. Vàng, bạc đại đốt ở ngoài, rượu hay nước thì đứng ngoài cửa tưới vào nhà, có ý nghĩa là đem lộc vào, bộ tam sên hay bánh trái chia nhau trong nhà dùng không cho người ngoài. 9. Lộc cúng không chia cho người ngoài mà chỉ cho người trong nhà ăn. 10. Không để các con vật chó mèo quấy phá làm ô uế bàn thờ Thần Tài. 11. Nơi đặt bàn thờ Ông Địa và Thần Tài phải luôn sạch sẽ. Và nên thường xuyên tắm rửa cho hai Ông bằng nước hoa bưởi hoặc nước pha rượu. Vào những ngày trời mua to nên đặt ông Thần Tài và Ông Địa vào chậu sạch, cho tắm mưa ngoài trời khoảng 15 phút. Sau đó đưa vào nhà lau khô, xịt nước thơm và thắp hương cấu khấn sẽ rất linh nghiệm. 12. Sau khi lập bàn thờ bạn nên thắp hương liên tục trong 100 ngày để bàn thờ tụ Khí. Không tắt đèn điện ở bàn thờ, vì ánh sáng sẽ giúp chỉ đường cho các vị thần giáng xuống trần gian. Trong 100 ngày nên thay nước mỗi ngày. Mỗi khi cần xin điều gì đó thắp 3 nén hương cắm theo hàng ngày. Vào ngày rằm, mùng một, lễ tết thì thắp 5 nén hương cắm theo hình chữ thập. Bạn nên chọn hương cuốn tàn – giữ được tàn hương, sau một thời gian sẽ có bát hương đẹp và tụ Khí. Vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch thì rút chân hương hóa vàng. Sau khi hóa vàng nên đổ một ít rượu vào tro. 13. Không để hoa, hoa quả thờ héo úa, hư hỏng trên bàn thờ sẽ ảnh hưởng đến việc làm ăn của gia chủ. Bài văn khấn Cúng Vía Thần Tài, Thổ Địa được sử dụng nhiều nhất Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! – Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư vị Phật, Chư Phật mười phương. – Con lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. – Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân. – Con kính lạy Thần Tài tiền vị. – Kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này. Tín chủ con là:…………………………Tuổi:………………….. Ngụ tại………………………………………………………….. Hôm nay là ngày…….tháng…….năm…………………(âm lịch). Tín chủ con thành tâm sửa biện, hương hoa, lễ vật, kim ngân, trà quả và các thứ cúng dâng, bầy ra trước án kính mời ngài Thần Tài tiền vị và chư vị tôn Thần. Cúi xin Thần Tài thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật phù trì tín chủ chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long thịnh vượng, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm. (Đoạn này tùy ý gia chủ mong muốn điều gì thì vái xin điều đó). Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ cúi xin được phù hộ độ trì. Cẩn cáo! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật!