Với cuốn sách này, nhóm tác giả đã cố gắng làm rõ những vấn đề quan trọng nhất của từng bộ phận và từng giai đoạn văn học qua các khuynh hướng và một số tác giả tiêu biểu trong sự ảnh hưởng của các điều kiện lịch sử, văn hoá, xã hội. Từ văn học thời kì khởi thuỷ, qua hơn một nghìn năm Bắc thuộc, đến các cuộc chiến tranh vệ quốc và sau này là thời kì đổi mới, hội nhập, từ văn học dân gian đến văn học viết, mỗi thời kì, mỗi bộ phận đều có những đặc trưng về tư tưởng, khuynh hướng, thể loại và có những đại diện tiêu biểu Công trình Lược sử văn học Việt Nam đã khái quát, tổng kết nhiều thành tựu của nghiên cứu lịch sử văn học Việt Nam những năm gần đây , cho thấy một cách nhìn mới về tiến trình văn học cũng như sự vận động của văn học trong giai đoạn hiện nay.
Đây là một công trình có ý nghĩa khoa học, phục vụ nhiều đối tượng độc giả trong nghiên cứu, lí luận, phê bình văn học ở mức độ khái quát, cung cấp những tri thức cơ bản xuyên suốt tiến trình văn học Việt Nam với tư cách là một nền văn học tự chủ, độc lập. Việc biên soạn cuốn sách này cũng nhằm mục đích để dịch và giới thiệu với bạn bè quốc tế một bức tranh cơ bản về văn học Việt Nam.